ONDARRETAKO ETXEBIZITZA-ESTUDIOA -- AZKEN EMAITZA DEFINITIBOA

     

Azkenean heldu da entrega definitiboa, eta horrekin batera proiektua bukatzeko azekeneko baina gogorrenak diren pausoak. Proiektu interesgarria izan da benetan, eta pertsonalki asko gustatu zait dudarik gabe. Gure ia edozein ideia lan daitekeen proiektua izan da, programa nahiko malgu batekin. Orain dela hilabete baino gehiago hasi genuen proiektu hau, orubea aztertuz, ideiak planteatuz eta proposamenak garatuz. Hainbat zuzenketa eta buruhausteren ostean proiektua brutzea lortu dut, nire hasierako ideiak markatutako bidea jarraituz. 

PROZESUA: OINARRIZKO IDEIATIK AZKEN BOLUMENERA BIDEA

Azken emaitza hau, nire hasierako ideiaren garapenaren emaitza baino ez da, hasierako piktograma programako betebeharretara egokituz eta garatuz. Nire aburuz, kokapena eta horri dagokion luxu maila kontuan hartuz, bisten kalitatea eta argiztapen egokia dira indartu behar diren eraikin honen ezaugarriak (mendian galduta balego adibidez, lorategi erabilgarri baten garapena izango litzateke aspektu garrantzitsuenetariko bat, baina hori ez da gure kasua). 

Lorategiari indar gehiegirik ez ematearen arrazoi nagusia, hiri batean kokatuta dagoela da, beste hainbat eraikinen alboan, hortaz, pribatutasuna nulua izango litzateke eta intimitate gabe eguzkia hartzeko, bertan dago hondartza. 

Argiztapena etxeko gune gehienetara heltzeko, kota eta orubeko altuera desberdinetara dauden bi oinarrizko bolumen planetatu nituen, non gune nagusia kota gorenean kokatzen den horren bitartez bisten kalitatea handiagotuz. Bolumen hauen kokapenak, argia bi bolumen hauetara heltzea ahalbidetzen du, eguneko ordu geheinetan batak besteari hitzalik sortu gabe, eta lorategira ere argiztena helduz. Garratntzitsuena dudarik gabe, etxeko gune nagusia izango litzatekeen bolumenean hegoaldeko eguzkiaren argiztapen zuzena eta iparraldeko bisten kalitate ezinobea litzateke, bolumen honen kota altua kontuan hartuz.

Bi oinarrizko bolumen hauek programaren betebeharretara egokituz eta garatuz joan nintzen, beharrezkoak diren espazioak planteatuz eta nire proiektuan kontu handiz integratuz. Horretarako Moriyama House etxeak duen ideia hartu nuen abiapuntu bezala, hau da, funtzio bakoitzerako kaxa, bolumen desberdin bat definituz; nire kasuan ordea, guztiz banatua egon beharrean eraikin bakar batean bateraturatuta ageri dira. Pausu honekin, nire proiektuari beste ideia bat geitzen diot, oinarrizko biei uko egin beharrean hauek indartuz. Horrela, nire proiektuaren itxura bolumen ezberdinekin, bakoitza erabilpen desberdin bati lotuta, konposatutako eraikin baten forma hartzen doa, edo beste modu batean esanda, begi hutsez bolumen eta erabilpen desberdinetan deskonposa daitekeen eraikina bihurtzen ari da.

Hainbat bozeto eta zirriborroren ostean bolumenak definitu nituen gutxi gora behera, horretarako 1.5 metrotako luzeera duten karratuez osatutako modulazio bat erabili nuen. Horren barruan, "kaxa" bakoitza eta beraien arteko elkarrekintza antolatzen joan nintzen. Pausu hou izan zen arazo gehien eman zizkidanak, nire bolumenek, neurrien mugimenduen askatuasun nahiko urria eskaintzen baitzuten; ala ere azkenean lortu nuen denek elkarrekin ondo lan egin dezaketen bolumenez osatutako eraikin bateratu bat sortzea.

ERAIKINAREN EZAUGARRIAK

Eraikina Donostiako Odarreta pasealekuko etxadiaren lehenengo ilararen erdialdean aurkitzen da, bista onenetarikoekin. Aurrealdean forma geometrikoz osatutako parke bat dago eta horren aurrena ondarretako hondartza. Parkeko zuhaitzako oztopo izan daitezke etxeko bistentzako, hortaz, eraikin oso 0.72 metro igo ditut lur mailatik eta gainera etxebizitzako lehenego solairua, gune nagusia, 5.04 metrotara dago kokatututa, normalean baino altuago (horrela bisten kalitatea hobetzeaz gain, beheladeko arkupearen altura handitzen da eta beheko solaruko bistak ez ditu oztopatzen nahiz eta onenak ez izan. Laburbilduz, eta aurrerako esandakoari aipu eginez (argiztapenaren eta bisten orientazioa), orubearen kokalekuak guztiz baldintzatu du eraikina oinarri oinarritik, oinarrizko ideia nagusiak orubeak berak eskatzen dituen ezaugarriak baitira.

Argiztapena ahalik eta hoberena izateko, pribatutasunari uko egin gabe, ekialdeko eta hegoldealdeko fatxadetan, beste etxeetatik oso gertu aurkitzen diren fatxadetan lehio handiegirik ez zabaltzea erabaki dut. Argia sartzeko, gune nagusiaren hegoladeko itxitura guztiz beirazkoa egin dut, hegoalderantzako orientazioa duenez argiztapen zuzena ahalbidetuz. Orientzaio bera duen baina ondoko eraikinetik oso hurbil dagoen fatxadan aldiz ez dut lehiorik ireki baina, fatxada itxituratik aldendu dut, sotoraino doan zuloa, patioa zabalduz, eta itxitura beirazkoa eginez. Hona emen maketaren aragzkiak, patioa ulertzeko

Logela printzipala bigarren pisuan kokatzen eta bertatik, beheko kotan kotatutako oinarrizko bolumenaren gainean dagoen lorategidun estalkiara dauka irtenbidea; lorategi honek logelako irteeraz gain pasilotik ere badauka beste bat.

Oruberako sarrera, ondarretako paseara elkartzut doan kaletik egin dut, ahalik eta pribauena eginez. Sarrera hau, bai etxebizitzarentzat, bai estudioarentzako da. Aurrerago, bi bideak banatu egiten dira, etxerako bidea eskailera batzuetatik eskuinerantza desbideratuz, kota igoz eta pribatutasun maila handituz; orduan begetazioaren bidez ezkutatutako lorategi txiki batera sar daiteke, eta bertara bi logelek ematen dute. Estudiorako sarrera berriz orubeko sarreratik ikus daiteke aurrez aurre, publikoagoa eginez.

Estudioa bi nibeletan banatzen da, non altura bikoitzeko gune zabal bat duen. Harrera gune bat, lan egiteko mailak eta batzar gune bat dauzka. Lan egiteko mahaiak altura bikotzean eta bigarren nibelean aurkitzen dira, iparralderako orioentazioa duen lehio zabal batekin, iparraldeko argi difusoa oso egokia baita lanerako.

Garajea sotoan arkitzen da eta sarrera kale nagusian koaktu dut, arreko etxebizitzak zuen bezala , eta  ilarako horretako besteen antzera, kalearen izarea aldarazi gabe. Garajerako atea ezkutatuta dago, sotora doan aldapak eskubira doan bihurgunea baitu (gutxienezko erradio (6.5 m) eta zabalera (3.5m) errespetatuz) eta eraikinaren azpira sartzen da.

Ondarretako Etxebizitza - Estudioa -> Emaitza Posiblea

Aste honetan, entrega probisionala daukagu eta gure proposamenak zuzenduta eta landuta ermana beharko ditugu, beraien plano eta maketekin. Nire kasuan, nire hasierako proposamena ez dut asko aldatu ideia aldetik. Forma aldetik aldaketa gutxi jasan ditu, hasiera hasieratik, ideiak forma aldintzatzen baitzuen. Barnealdeko distribuzioa aldiz nahiko aldatu behar izan dut, hala nola eskailera, sarrera etab. Azkenean nire ideia islatzen duen eraikina proiektratzea lortu dut.

ERAIKINAREN IDEIA

Nire hasierako ideia nagusia, iparrakdeko bistak, hegoaldeko epeltasun eta argitasunarekin ahalik eta gehien bateratzea zen eraikinean zehar, batez ere gune nagusietan (egongela...) Horretarako hegoaldeko eguzki izpiak eraikinaren ahalik eta gune gehienetara heltzeko posible izango den forma eman behar izan diot.

Horrez gaina, beste ideietariko bat, espazio mota desberdinak desberdintzea da, horretarako bolumen osoa, kuboen arteko antolaketaren ondorioz sortzen da. Kubo bakoitzak espazio mota bat erreflejatzen du denen osotasunean etxea sortuz.

Etxebizitza-Estudioa Ondarretan: 2. etapa

Etapa honetan gure proiektuaren proposamen bat burutu dugu, aurretik landutako erreferentziak eta gure ideogramak garatuz. Nire kasuan lotura oso estua du erabili ditudan bi errferentziekin (aurreko sarreran landutakoak). Nire proposamena deskribatzeko maketatxo bat eta plano batzuk egin ditut, fatxadaren materiala, altuerak eta plantako osagai guztiak zehaztuz. Lorategiko konposaketa oraindik ez daukat oso argi nolakoa izatea nahi dudan, baina eraikina beraren forma eta inguunearekin duen erlazioa ondo isladatzea lortu dudala uste dut. Nire ideia hegoaldeko eguzki-argia eta iparraldeko itsasoalderako bistak etxego gune nagusietan bateratzea da, eta hala lortu dut, egongela-jangela eremuan hain zuzen ere. Altuera desberdinekin jolastu dut, hegoaldekoargi etxeko txoko guztietara heltzeko, pribatutasunari uko egin gabe.

Orain nire proposamena obetzea da dugun lana eta hala egingo dugu, nire ideiaren norabidetik irten gabe nire proiektua garatuz. Horretarako biharko eta hurrengo asteko proiektueko klaseak ere erabilgarri egingo dira, irakasleen laguntza izango baitugu.

Ondarretako etxebizitza proiektatzeko erreferentzia bila

Hurrengo proiektua, eta ikasturteko azkena eta garrantzitsuena izango dena Ondarreta paseoko lehen ilaran dagoen orubean kokatuko den etxebizitza-estudio bat izango da. Familia bakarrrentzako etxebizitza izango da eta arkitekturako tailer estudio bat ere izan beharko du. Bi erabilera hauek orube berean batu behar ditugu eta bi kontzeptu-erabilera horien arteko erlazioa landu beharko dugu, bakoitzarentzako ideia eta erabilpen moduak ere landuz. Hau dena, inguruko beste orubeetan kokatuta dauden eraikinen espazioa eta eskala errespetatuz.

Proiektatzen hasteko lehen pausoa ingurua aztertzea da eta hala egin genuen asteazkeneko klasean. Bertara joan ginen eta ingurua marraztuz azterketa bat egin genuen, eta lehen bozeto eta ideia batzuk ere irten ziren. Orubearen inguruan eraikinak aztertu genituen gehienbat, beraiekin erlazio zuzen bat izango baitu gure eraikinak. Horrez gain, kale horren amairean dagoen etxea ere aztertu genuen, beste gainontzeko eraikinak baino tipologia eguneratuagoa zuen eta; bere lehioen eta fatxadaren eskala eta forma desberdinak ditu, lehioen eskala handiagoarekin eta fatxada garbi batekin, bi kolore-material konbinatuz.

Hurrengo pausua erreferentziak bilatzea da, eta horretarako atentzioa deitu didaten eta nire etxerako ideiak ateratzeko balio duten bi etxebizitza aztertu ditut. Bi etxe horietako bakoitzetik ideia batzuk hartuko ditut eta ideia horiek batuz nirea proiektatzen saiatuko naiz, bi etxe hauen esentziak fusionatuz.

AALTO HOUSE

Aukeratu dudan lehen etxebizitza, Alvar Aalto-ren etxebizitza da (Aalto house izenarekin ezaguna). Berak berarentzako diseinatu zuen, hortaz nire kasuarekin bat dator, arkitektoak berarentzako propio proiektatutako etxebizitza. Horrez gain beste ezaugarri komun bat ere badago, etxebizitza honek arkitektura tailer estudio bat ere badauka, guk egin behar dugun bezalaxe. Laburbilduz, Aaltoren proiektu hau, gure ariketa izan daiteke, baldintza eta egoera denak betetzen baititu, kokapena izan ezik.

Etxe hau, 1934ean proiektatu zen eta 1935 eta 1936 tartean eraiki zen Riihitie herrian, Helsinkitik hurbil, luxuzko urbanizazio batean. Bizitza eta lantokia bateratu nahi zituen, modu intimo batean, material eta eraikuntza sinple bat erabiliz. Berak, etxe hau granja finlandiar batekin alderatzen du, non materialak sinplifikatu egiten diren, eraikuntza sinple batean emaitza armoniko bat lortuz.
Ala ere, etxeko gune desberdin kokalekua eta orientazio kontu handiz aukeratuta dago, argi naturalari eta hotzaren aurka babesari ahalik eta etekin handiena lortzeko asmoz.


Eraikinaren bi funtzioak kanpoaldetik ere antzeman daitezke, fatxadako bi materialen bidez; zuriz margotutako adreilua estudioarentzako eta eguzrrezko listoiekin osatutako fatxada etxebizitzarentzako.

Errepide ertzeko orube maldatsu batean dago kokatuta, eta sarrera erdian kokatzen da. Hona hemen planta eta bertako ibilbide, erabilpen eta sistemak:

Proiektu hontatik atera dezakedan ideia material desberdinen erabilera eta hauen sinplifikazioa da alde batetik (bi materialen erabilera fatxadan); eta bestetik etxebizitza eta estudioaren arteko erlazioa eta estudioaren antolaketa dira (altuera bikoitza, erlazioa etxearekin...)



MORIYAMA HOSUE

Tokion kokatutako etxebizitza kontzeptu berritzaile berri baten aurrean gaude, etxebizitzaren kontzeptua eta bertako espazioen arteko erlazio-antolakuntza berri bat proposatzen du Ryue Nishizawa arkitekto japoniarrak, "House as city" deritzona. 
Etxebizitza honetan, betebehar desberdinak asetzeko erabiltzen diren espazioak bateratuta eraiki beharrean, bolumen desberdinetan banatzen ditu. Honen bitartez erabilpen desberdinak dituzten guneak bere espazio propioa izatea ahalbidetzen da, bere fatxada eta estalki propioarekin; horrez gain argia txoko guztietara heltzen da, denak kapoaldearekin kontaktuan baitaude. Gainera beraien artean sortzen diren lorategiak etxearen zati bihurtzen dira, modu honetan etxebizitza barrualdea eta kanpoaldearen batuketa izanez, muga zorrotzik gabe.
 Hau denaz gain, abantaila handi bat suposatzen du, ase beharreko betebehar hauek aldatu, areagotu edo gutxitzean etxebizitza aldaketa horiei adaptatzea errazagoa delako, espazioak beraien artean independienteak baitira; hau ez litzateke etxe arrunt batean posible izango, espazio kantitatea eta hauen antolamendua eta hauen arteko erlazioa ezin daitekeelako aldatu. 
Azken finean, hiri baten urbanizazio antolamendua etxebizitzan aplikatzea izango litzateke ("house as city") erabilpen bakoitzari espazio banandu eta independiente bat eskainiz. Hamar moduluz osatuta dago 290m2tako orube batean. 

Hona hemen plantak, eta horrekin batera espazioen arteko ibilbideak eta sistemen antolamendua.

Egituran ertzetan kokatutako altzairuzko zutabe eta habeekin egina dago.

Nire proiektuan aplika dezakedan ideia, proiektu honen ideia nagusia edo esentzia da, erabilpen desberdinetarako bolumen desberinen banaketa da. Ala ere, emen ideia hau extremoegia da, eta nire proiektuan modu diskretuago batean aplikatuko dut, erabilpen zehaltzei bolumen desberdinak eskaini beharrean, erabilpen mota bakoitzari bolumen desberdina zuzenduz.